معرفی مفردات دارویی مؤثر در درمان صرع در طب سنتی ایران

مقدمه: صرع اختلال متناوب و ناگهانی سیستم عصبی ناشی از تخلیه هم زمان در تعدادی از نورون های مغزی است که منجر به اختلال حسی و از بین رفتن هوشیاری و حرکات تشنجی می شود. در حال حاضر شایع ترین داروهای مورد استفاده در درمان صرع، کاربامازپین و والپروات سدیم است که با وجود عوارض جانبی متعدد تنها 70 % موارد صرع را کنترل می کند. این امر لزوم به کارگیری درمان های کارآمدتر را ضروری می سازد. در طب سنتی ایران به مقوله صرع و درمان های آن توجه گسترده ای شده است. در این مطالعه مفردات مؤثر در صرع مورد بررسی قرار می‏گیرد. روش: این تحقیق یک مطالعه کتابخانه ای و بررسی متون می باشد. در این مطالعه مفردات دارویی مؤثر در درمان صرع در 5 کتاب مرجع داروشناسی طب سنتی شامل «الابنیه عن حقایق الادویه»، «القانون فی الطب»، «تذکره داوود انطاکی»، «تحفه حکیم مؤمن» و «مخزن الادویه» جستجو شد. این مطالعه در چند مرحله (یافتن واژگان کلیدی، جستجو در منابع، تهیه لیست واحد، یافتن مترادفات، دسته بندی، جمع بندی و امتیاز دهی، مرتب سازی بر حسب امتیاز کسب شده) انجام شد. یافته ها: تعداد 81 مفرده دارویی مطرح در درمان صرع یافت شد که 66 مفرده منشأ گیاهی، 10 مفرده منشأ حیوانی و 5 مفرده منشأ معدنی دارند. این مفردات به ترتیب امتیاز کسب شده در جدولی مرتب شدند. اثربخشی تعدادی از این گیاهان مانند سیاه دانه، انیسون، فندق هندی، هلیله سیاه، بادرنجبویه، انغوزه، اسطوخدوس و سداب در مطالعات حیوانی یا انسانی به اثبات رسیده است. بحث و نتیجه گیری: لیست مفردات دارویی حاصل شده در این مطالعه می تواند زمینه ساز انجام مطالعات بالینی آینده برای ساخت داروهای جدید و مؤثر با منشأ طبیعی در درمان صرع باشد.